Lehen
saioko gai nagusiak ideologia edo iritzi aniztasuna eta iritzien
arteko talka ematen denean azaldu beharreko jarrerak izan ziren, eta
hainbat balio demokratikorekin lotu genituen hauek, zehazki
tolerantzia, errespetua eta enpatiaren inguruan aritu ginen lanean.
Jarduera
eta saioen helburua aurretik aipaturiko kontzeptuen garrantziaz
ohartzea da, egunerokotasunean duten presentziaz kontzientzia hartuz,
bai eta gure enpatia zein tolerantzia mailaz ohartzea.Gai hauek
lantzeko, alde batetik aipaturiko hiru kontzeptuak ezagutu eta haien
esanahia ulertu genuen, gatazkak kudeatzeko funtsezko ezaugarriak
direla ikusiz. Eta bestalde, nork bere burua abiapuntutzat hartuz,
geure jarrera eta pentsakera neurtu, haietaz ohartarazi eta jabetu
ginen. Guzti honen inguruko hausnarketa bideratu zen uneoro saioan
zehar.
Bai
saioak, bai hauetan landutako gaiak oso interesgarriak iruditu
zitzaizkigun. Izan ere, egunerokotasunean balio horiek duten
presentziaz ohartu ginen eta gure jarreraren inguruan autokritika
egiteko balio izan ziguten. Jabetu ginen haurrekin jardutean
errealitate ezberdinetako familiak izango ditugula eta ez ginela gai
izango, edo zailtasunak izango genituela iritzien talka bat egonez
gero, hau da, familien ideiekin bat egiten ez badugu, jarrera
ulerkor, enpatiko eta tolerantea izateko. Balio horiek eguneroko
jarduera guztietan azaleratzen dira, une oro jendearekin
elkarrekintzan gaudelako eta aberats egiten gaituen aniztasun horrek
oinarrian duelako ideia, sinismen, pentsakera edo ideologia
ezberdintasuna. Horretarako, autokritika eta hausnarketa hori
bideratzeko, oso gai eguneratuak eta polemikoak erabili ziren (gazte
eta ertzaintzen gatazka, esaterako), ikasketak errealitatera
gerturatuz. Bestalde, saioa baliogarria suertatu zitzaigun, esan
bezala, gure jarrera zalantzan jarri genuelako, askotan hitzez
defendatzen ditugun balio horiek ez baititugu betetzen eta hipokresia
puntu bat identifikatu genuelako esaten eta egiten genuenaren artean.
Gaiak lantzeko era oso eskematikoak izan ziren, eta horrek
pentsamendua egituratzen eta hausnarketa modu zehatz eta garbian
bideratzen lagundu zigun. Era berean, emandako informazio guztia
baliagarri eta garrantzitsutzat dugu, ez baikenuen funtsik gabeko
informaziorik jaso. Horrez gain, gure kabuz gaiaren inguruan gehiago
ikertzeko aukera zabaldu zigun irakaslean baliabide eta material
desberdinak eskainiz, hala nola, irakurgai ala ikus -entzunezko
euskarrien proposamenak emanez. Dena den, nahikoa izan ez zela uste
dugu, izan ere gaiak oso zabalak eta sakonak dira eta ez dugu behar
adina denbora izan osotasunean landu eta aztertzeko, hala ere,
irakasleak eta gaia lantzeko moduak gure burua zalantzan jartzera
bultzatu gaitu, bai eta gaiarekiko interesa piztu, haren inguruan
hausnarketa eta lanketa egiten jarraitzeko jarrera piztuz.
Laburbilduz,
gaiak eta lantzeko moduak originalak eta nahiko dinamikoak izan dira,
horrek gaiarekiko interesa eta pentsamendu kritikoa piztu digu, esan
bezala, hipokresiaz jokatzen dugulako, asko esan arren, ekintzek ez
dutelako berdina islatzen eta askotan autoengainatu egiten garelako
geure buruari jarrera idealizatu batzuk esleituz. Ondorioz,
hausnarketarako jarrera indartu digu eta gaiaren inguruan gure artean
eztabaidatzea ahalbidetu digu. Orokorrean, gure burua eta jarrerak
idealizatuta ditugula konturatu gara, eta sarritan, egiten ditugun
ekintza txikiek eragin handia dutela egunerokotasunean. Gainera,
gerora irakasle garenean, haurrekin jarduteko behar beharrezkoak
diren gaitasun eta baloreak landu ditugu, aurrez aipatu bezala,
enpatia, errespetua eta tolerantzia beste edozein pertsonarekin
elkarrekintzan aritzeko funtsezkoak baitira, harreman hori positiboa
zein onuragarria izan dadi; gatazkarik gabe gauzatu dadin, bai eta
batak bestea gutxiestea ekiditeko. Era berean,
egunerokotasunean aurre egin behako diegun egoerekiko zein jarrera
izan behar dugun ere ikusi dugu: ikuspegi irekia, errespetuzko
hitzak, buru gogorkerian ez tematu, errealitate ezberdinak daudela
ulertu eta onartu, nahiz eta haiekin bat ez etorri. Bestalde, saioa
honetan ikusi izan dugu nola gatazken aurrean zein garrantzitsua den
ikuspegi zabal bat izatea, posizio desberdinetan topatu ahal
ditzakegulako alde positiboa zein negatiboak. Honek, irakasle
funtzioak garatzerakoak ikuspegi aberasgarriagoa edukitzen lagunduko
digu.
Horrez
gain, gertu eta urruti izeneko bigarren saio honetan, jatorri
aniztasunaren inguruan jardun dugu, zehazki, etorkinen inguruan
eraiki ditugun aurreiritzi eta estereotipoen inguruan, beti ere
norbera abiapuntutzat hartuta. Saio honen helburu nagusiak
geure jarrerak neurtzea eta aipaturiko gaien inguruko ezagutza,
ulermena, jabetza, hausnarketa eta lanketa bultzatzea izan
direla esan dezakegu. Guzti hori jarduera ezberdinen bidez egin
dugu,oso baliagarriak suertatu zaizkigunak aipaturiko helburuak
lortzeko.
Lehenik
eta behin taula moduko bat bete genuen, hainbat definizio idatziz eta
buruan genuen etorkinaren irudiaren inguruko ezaugarriak azalduz,
geure usteak eta barneraturiko aurreiritzi zein jarrerak ezagutu eta
neurtzeko, haietaz jabetzeko eta, besteekin alderatuz,
desberdintasunak antzemateko. Oso jarduera baliagarria izan zen geure
aurreiritziak nahiz haien jatorriak ezagutzeko. Ildo beretik, oso
modu xinple eta garbian komunikabideek gure aurreiritzien eraikuntzan
duten eragina ikusi dugu, eta ohartu gara aurreiritzi guztiak
sozialki zein kulturalki eraikiak direla. Bestalde, inmigranteen
inguruan ere hausnartzera bultzatu gaitu; izan ere, jabetu gara
pobrezia lotzen dugula inmigrazioarekin eta inmigrante horien
jatorriaren arabera ikuspuntu bat edo beste izaten dugula, guzti hori
txikitatik jaso dugun hezkuntza, ingurugiro zein komunikabideek
baldintzatuta izan dela jakinik.
Saioa
aurrera joan ahala, gizartean hain nabarmena den arrazakeriaz ohartu
gara Doll
test
bideoa
ikusi ostean. Taldeko kideoi bideo honek barneak mugitu zizkigun,
latza egin zitzaigun ikustea eta oso gogorra iruditu zitzaigun
konturatzea arrazakeria hain txikitatik ikasi eta barneratzen dugun
jarrera bat dela eta haur beltzek ere haien burua, ia ohartu gabe eta
nahi gabe,gutxiesten duten eta kriminalizazio zein gaiztakeria
alderdiekin lotzen duten, hau da, barneraturiko arrazakeria eta
estereotipoen erruagatik auto diskriminatu egiten diren. Ariketa
honen bitartez ere gehiago azpimarratu genuen aurreiritziak sozialak
diren ideia.
Jarraian,
ikus-entzunezko kulturan dagoen arrazakeriaz jardun gara, hainbat
film ospetsuk dituzten eszena arrazistak ikusiz eta guk beste batzuk
pentsatuz. Saioko dinamika jarraituz, ohartu gara gauza txikienek ere
estereotipoen eraikuntza hori sustatzen duten, eta askotan ohartzen
ez garen arren, mezu subliminal ugari igortzen dizkigutela eta
jasotzen goazen heinean, geure aurreiritziak osatzen doazela. Time
aldizkariaren
azal jakin baten inguruan ere mintzatu ginen, gizarteak aurrera pausu
edo atzera pausuak eman dituen ikusteko, askotan lanketa izugarria
egiten ari garela pentsatu arren, errealitatean islatzen dena ez
baita hori. Amaitzeko, esertzen joan ginen, jaio eta bizi ginen
lekuak berdinak ala ezberdinak ziren irizpidetzat hartuta, gure
familia ala gu geu ere noizbait etorkinak izan garela ikustarazi. Oso
interesgarria izan zen modu garbi, xinple eta bisual batean jabetzea
nola geure jarrera eta aurreiritziek, boomerang baten modura, gure
ere eragiten diguten, gutariko asko ere etorkinak izan baikara
noizbait.
Orokorrean
saioko helburuak lortzeko modua originala eta dinamikoa dela
pentsatzen dugu, izan ere, lantzen ditugun gaiekiko hausnarketak
egitera eta jarrera kritikoak edukitzera bultzatzen gaitu,kasu
honetan arrazakeria eta gure aurreiritzien inguruan. bultzatzen
gaitu. Era berean,gure ideiatatik oinarrituta definizioak osatzen
joatea eta errealitatean ditugun egoera eta baliabide desberdinak
erabiltzeak gaia errealitatera gerturatzea lortzen du, gure kasuan
interesa gehiago piztuz eta pentsatzera bultzatuz.
Laburbilduz,
gure aurreiritziez jabetu gara, hauek nola sortuak izan diren ikusi
dugu, bai eta nola gure inguruak zein komunikabideek hauen eraketan
duten indarra. Gainera errealitate kolpe bat jaso dugula ere
pentsatzen dugu, oro har ez baikara jabetzen gizarteko arrazakeriaz
(batez ere inplizituaz) edo ez diogu garrantzi handiegirik ematen,
beraz saio hauek gerora ere erabilgarriak egingo zaizkigun jarrerak
pizten digutela uste dugu, jarrera kritikoa eta errealitatearen
ikuspegi objektiboa esaterako.
Amaitzeko,
azpimarratu nahiko genuke nola saio hauen bitartez jabetu garen ustez
bazterturik genituen aurre iritzi eta estereotipoak gure baitan
jarraitzen dutela eta arreta gehiago jarri behar dugula horietan.
Bestalde irakasle funtziotik begiratuz, uste dugu oso garrantzitsua
izango dela txikitatik gure ikasleei aniztasun horretan heztea eta
eredu positibo ezberdinak erakustea, berdintasun gizarte bat
eraikitzeko bidea sortuz.